Przedsiębiorcy z optymizmem rozpoczęli czwarty kwartał 2025 roku. W październiku Miesięczny Indeks Koniunktury wzrósł w stosunku do poprzedniego miesiąca o 6,1 punktu do poziomu 103,2 punktu. Jest to najwyższa tegoroczna wartość wskaźnika - wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego do którego dotarł Money.pl.
Miesięczny Indeks Koniunktury to narzędzie badające nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce, opracowane przez Polski Instytut Ekonomiczny. Wskaźnik powstaje na podstawie pomiarów w siedmiu kluczowych obszarach działalności firm. Jak czytamy w raporcie PIE, do którego dotarł Money.pl, są to: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne oraz sytuacja finansowa. Poziomy wskaźnika przyjmują wartości z przedziału od 0 do 200, przy czym odczyt 100 punktów stanowi poziom neutralny, oznaczający równowagę między nastrojami pozytywnymi a negatywnymi.
Jak wskazują autorzy raportu, obecny październikowy wynik jest o 0,3 punktu wyższy niż najwyższe dotychczasowe tegoroczne wartości odnotowane w lutym i kwietniu, które wynosiły po 102,9 punktu. Wskaźnik jest również wyższy o 3,6 punktu w porównaniu z ubiegłorocznym odczytem październikowym, który osiągnął poziom 99,6 punktu. Szczególną uwagę zwraca komponent nowych zamówień, który rośnie piąty miesiąc z rzędu.
Ostatnie dane sygnalizują ożywienie aktywności gospodarczej. Październikowy Miesięczny Indeks Koniunktury (PIE) wzrósł do najwyższego poziomu od listopada 2023 roku. Dzisiejsza obniżka stóp procentowych i ewentualne kolejne takie decyzje RPP w tym roku będą prowadzić do zmniejszenia kosztów kredytu – zarówno dla firm, jak i konsumentów – skomentował dla money.pl Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora PIE.
- W kontekście przedsiębiorstw, niższe koszty finansowania mogą stać się impulsem dla wzrostu inwestycji oraz ożywienia wśród firm jeszcze w tym roku. Rosnący popyt na dobra związane z bezpieczeństwem i odpornością gospodarczą mogą w kolejnych miesiącach stać się dodatkowymi motorami wzrostu polskiego eksportu - dodał.
Na październikową wartość wskaźnika wpłynęła, podobnie jak w poprzednich trzech miesiącach tego roku, przewaga ocen pozytywnych w trzech spośród siedmiu komponentów. Są to zatrudnienie, wynagrodzenia oraz płynność finansowa. Jak napisano w raporcie, poprawiły się w ujęciu miesiąc do miesiąca wyniki dotyczące wartości sprzedaży oraz wydatków na inwestycje w aktywa materialne lub niematerialne. Od czerwca systematycznie rosną także wyniki dotyczące nowych zamówień – pokreślono.
W odczycie wśród siedmiu obserwowanych komponentów odsezonowane wartości dla płynności finansowej, wynagrodzeń i zatrudnienia znajdują się powyżej poziomu neutralnego. Po czterech miesiącach spadku w ujęciu miesiąc do miesiąca, wartość wskaźnika płynność finansowa wzrosła o 15,4 punktu do 125,8 punktu. Ponad połowa badanych firm, bo aż 52 proc., ocenia płynność finansową jako dostateczną, by zapewnić ciągłość funkcjonowania firmy powyżej trzech miesięcy, a 29 proc. przez dwa do trzech miesięcy - zaznaczono.
Październikowe wartości wskaźników wynagrodzeń i zatrudnienia nieznacznie spadły w ujęciu miesiąc do miesiąca, ale pozostają powyżej poziomu neutralnego. Jak wskazują autorzy raportu, wartość wskaźnika dla wynagrodzeń obniżyła się o 0,2 punktu do 110,2 punktu. Ponad 90 proc. badanych firm deklaruje utrzymanie poziomu wynagrodzeń pracowników przez najbliższe trzy miesiące, a 7 proc. firm chce je zwiększyć. Wartość wskaźnika dla komponentu zatrudnienie spadła o 3,3 punktu do 103,2 punktu. Mimo wysokich kosztów pracowniczych 82 proc. firm planuje utrzymanie poziomu zatrudnienia, a 11 proc. jego zwiększenie w najbliższych trzech miesiącach – czytamy dalej.
Wskaźnik wartości sprzedaży wzrósł w ujęciu miesiąc do miesiąca o 12,3 punktu do 97,7 punktu. Obecnie jest o 4,1 punktu niższy niż najwyższa wartość w bieżącym roku odnotowana w kwietniu. Piąty z kolei miesiąc rośnie wskaźnik liczby nowych zamówień, tym razem o 3,9 punktu do 95,8 punktu, ale od lutego tego roku pozostaje poniżej poziomu neutralnego. Wartość wskaźnika dla komponentu moce produkcyjne wzrosła o 1,9 punktu do 95,3 punktu. Jak czytamy w raporcie, 73 proc. badanych firm ocenia moce produkcyjne jako wystarczające, a 12 proc. jako zbyt małe przy rosnącym portfelu zamówień i przewidywanych na najbliższy miesiąc zmianach popytu. Wartość wskaźnika dla komponentu inwestycje w aktywa materialne lub niematerialne wzrosła o 12,4 punktu do 94,2 punktu – zauważył serwis.
Dr Katarzyna Dębkowska, Koordynator Procesu Badawczego w PIE, wskazuje, że październikowy wzrost wskaźnika do poziomu 103,2 punktu to wyraźny sygnał poprawy nastrojów wśród przedsiębiorców - zaznaczono.
Po raz pierwszy od pięciu miesięcy wskaźnik znajduje się powyżej progu neutralnego. Źródłami tej poprawy są przede wszystkim stabilna płynność finansowa oraz utrzymanie poziomu zatrudnienia i wynagrodzeń, ale również częściej niż w poprzednich miesiącach deklarowany wzrost wartości sprzedaży oraz liczby nowych zamówień - napisano.
Październikowy odczyt wskaźnika wskazuje na przewagę nastrojów pozytywnych nad negatywnymi w dużych, osiągających 108,3 punktu, i średnich przedsiębiorstwach z wynikiem 103,3 punktu - określono.
Jak wskazali autorzy raportu, czemu towarzyszy wzrost w ujęciu miesiąc do miesiąca wartości wskaźnika odpowiednio o 8,5 punktu i 1,5 punktu. Pogorszenie nastrojów zanotowano wśród małych firm, gdzie odnotowano spadek o 5,9 punktu do 89,5 punktu. Wśród mikroprzedsiębiorstw, mimo wzrostu wartości wskaźnika o 1,7 punktu, negatywne nastroje przeważają nad pozytywnymi, osiągając poziom 93,2 punktu.
Poprawa nastrojów w dużych firmach jest efektem między innymi przewagi wskazań na wzrost wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień nad ich spadkiem. Odpowiednio 24 proc. firm wskazało wzrost sprzedaży wobec 17 proc. deklarujących spadek, a w przypadku zamówień było to 20 proc. wobec 9 proc. W średnich przedsiębiorstwach wzrost wskaźnika wynikał z przewagi wskazań dotyczących zwiększenia wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień nad ich spadkiem - napisano.
Jak czytamy w raporcie, pogłębienie się niskiej wartości wskaźnika w małych firmach jest między innymi efektem niskiej aktywności inwestycyjnej. Niewiele ponad jedna trzecia badanych deklarowała inwestycje w aktywa materialne lub niematerialne w ostatnich trzech miesiącach.
Niska wartość wskaźnika utrzymuje się także w mikroprzedsiębiorstwach, czego przyczyną jest niski udział firm inwestujących wynoszący 37 proc. Przewaga firm ze spadkiem wartości sprzedaży i liczbą nowych zamówień nad tymi, które odnotowały wzrost w tych dwóch komponentach, dodatkowo pogarsza sytuację najmniejszych przedsiębiorstw - podkreślono.
Spośród branż pozytywne nastroje w październikowym pomiarze utrzymują się nad negatywnymi w firmach produkcyjnych z wynikiem 107,7 punktu, handlowych osiągających 102,2 punktu oraz z branży TSL, czyli transportu, spedycji i logistyki, z poziomem 100,2 punktu. W tych sektorach odnotowano też wzrost w ujęciu miesiąc do miesiąca wartości wskaźnika odpowiednio o 1,9 punktu, 7,1 punktu i 10,5 punktu – podano dalej.
Jak wskazali autorzy raportu, chociaż koniunktura poprawiła się także w budownictwie, wciąż utrzymuje się w tej branży przewaga nastrojów negatywnych nad pozytywnymi na poziomie 97,1 punktu.
Branża usługowa zanotowała spadek wartości wskaźnika, co przełożyło się na uzyskanie wyniku minimalnie poniżej poziomu neutralnego. Dr Katarzyna Dębkowska, Koordynator Procesu Badawczego w PIE, zwraca uwagę, że na uwagę zasługuje silna poprawa sytuacji w dużych przedsiębiorstwach. Tymczasem małe i mikrofirmy wciąż mierzą się z ograniczoną aktywnością inwestycyjną i słabszym portfelem zamówień. W branży budowlanej i usługowej nadal widoczna jest presja kosztowa, jednak w produkcji i handlu widać coraz wyraźniejsze symptomy ożywienia - zaznaczono.
W szerszym kontekście makroekonomicznym poprawa nastrojów znajduje potwierdzenie w danych. Jak napisano w raporcie, PKB Polski wzrósł w ujęciu rok do roku w drugim kwartale 2025 roku o 3,4 proc., a inflacja we wrześniu utrzymała się w ujęciu rok do roku na poziomie 2,9 proc., co sprzyja stabilności otoczenia biznesowego. Wskaźnik PMI dla przemysłu wzrósł do 48 punktów, co wskazuje na stopniowe zbliżanie się sektora do strefy ekspansji. PMI, czyli Purchasing Managers Index, to wskaźnik aktywności menedżerów ds. zakupów, który obrazuje koniunkturę w przemyśle. Wartość powyżej 50 punktów oznacza ekspansję, a poniżej tej granicy kontrakcję sektora - wyjaśniono.
Jak wskazała dr Katarzyna Dębkowska, obecny odczyt wskaźnika można zatem interpretować jako pozytywny sygnał stopniowej odbudowy zaufania przedsiębiorców. Przy stabilnej inflacji, spadających stopach procentowych, umiarkowanym wzroście gospodarczym i rosnącym optymizmie wśród firm istnieją podstawy, by ostrożnie oczekiwać dalszej poprawy koniunktury w kolejnych miesiącach - czytamy.
Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych – wyjaśniono w podsumowaniu. (jmk)
Foto: Pixabay.com
Źródło: Money.pl