Co dzieje się z ciałem człowieka po rażeniu piorunem?

Przechodzący nad Polską niż genueński przynosił ze sobą głównie masywne opady, ale w niektórych rejonach występowały też gwałtowne burze. Towarzyszący im wiatr zrywał dachy i powalał drzewa, uporczywe deszcze wywoływały powodzie błyskawiczne, a wyładowania atmosferyczne groziły nie tylko pożarami. Zjawiska atmosferyczne z intensywnymi wyładowaniami elektrycznymi w okresie letnim są typowymi zjawiskami dla naszej szerokości geograficznej – czytamy w informacji serwisu MAS.com/pl.

Ekstremalne zjawiska pogodowe powoli stają się naszą codziennością. Mieszkańcy poszczególnych województw każdego dnia dostają rządowe alerty o możliwych podtopieniach, silnym wietrze i przerwach w dostawie prądu. Wygląda na to, że musimy przyzwyczaić się do tej sytuacji i być gotowi na każdą ewentualność. Jedną z nich jest rażenie piorunem. Co dokładnie dzieje się z ciałem człowieka, gdy uderzy piorun? - serwis odpowiada na tak postawione pytanie.

Rażenie piorunem może powodować śmiertelne obrażenia, nawet jeśli wyładowanie nie uderzy bezpośrednio w ciało – czytamy w informacji.
 
Rodzaj obrażeń zależy od sposobu porażenia i może obejmować oparzenia, urazy mechaniczne, utratę przytomności oraz trwałe uszkodzenia układu nerwowego i mięśniowego – zaznaczono.

Charakterystycznym, choć rzadkim efektem są figury Lichtenberga. W przypadku wystąpienia porażenia piorunem na skórze osób poparzonych pojawiają się wzory sinoczerwone lub brunatne – napisano.

Osoba rażona piorunem nie stanowi zagrożenia dla ratowników, a szybka pierwsza pomoc może uratować jej życie – zaznazczono.

Według statystyk jedno na 10 bezpośrednich uderzeń pioruna kończy się śmiercią poszkodowanego. Jednak również uderzenie w pobliżu może być dla człowieka groźne. Do porażenia dochodzi na różnie sposoby:

• bezpośrednio – przez uderzenie w ciało;

• przez wyładowanie iskrowe, które powoduje przejście prądu po powierzchni ciała;

• przez uderzenie w ziemię w pobliżu człowieka;

• przez falę uderzeniową, która powoduje uraz mechaniczny.

To, jakie zmiany w organizmie spowoduje piorun, zależy od rozmaitych czynników, takich jak rodzaj i kierunek przepływu prądu, jego energii czy właśnie sposób porażenia - wyjaśniono.

Najcięższe i najbardziej niebezpieczne obrażenia wywołuje bezpośrednie rażenie piorunem w głowę. Energia elektryczna przepływa wówczas przez krew i naczynia krwionośne do serca i uchodzi do ziemi przez nogę. Właśnie w takich przypadkach najczęściej dochodzi do utraty przytomności, zatrzymania akcji serca i oddychania - napisano.

Bardzo niebezpieczna jest również sytuacja, w której osoba porażona piorunem trzyma w rękach mokrą linę lub łańcuch. Między rękami a nogami tworzy się wtedy przepływ prądu, a na jego drodze znajduje się serce. Dochodzi nie tylko do poparzeń, ale również do zatrzymania akcji serca – wskazano dalej.

Kiedy piorun uderza w pobliżu i zaczynamy biec (lub po prostu stoimy w rozkroku), między nogami powstaje różnica potencjałów – prąd przepływa między nimi, nie uszkadzając co prawda organów wewnętrznych, ale powodując poparzenia ciała – podano.

Towarzysząca wyładowaniu fala uderzeniowa może odrzucić człowieka na odległość nawet kilkunastu metrów. Wtedy groźny jest nie tylko upadek (urazy mięśni, wiązadeł oraz złamania kości), ale też konsekwencje błysku i grzmotu, w tym utrata wzroku i słuchu - zaznaczono.

Osoba rażona piorunem może dostać drgawek lub stracić przytomność. Jeśli zachowa świadomość, może być zdezorientowana lub pobudzona. Zwykle poszkodowani doznają takiego szoku, że później nie pamiętają tego zdarzenia.

– Zakres obrażeń może być bardzo różny – od lekkiego oparzenia skóry, przez uszkodzenie mózgu, aż po śmierć. Wszystko zależy od tego, jak blisko byłeś i jak bardzo byłeś narażony na uderzenie pioruna – mówił dr Christopher Griggs, lekarz medycyny ratunkowej.

Wśród możliwych obrażeń po uderzeniu pioruna specjalista wymienia:

• zatrzymanie akcji serca,

• uszkodzenia mózgu i układu nerwowego skutkujące zatrzymaniem oddychania,

• krwotok wewnątrzczaszkowy lub udar,

• uszkodzenia tkanek głębokich i oparzenia termiczne wewnątrz ciała.

Dr Griggs zaznaczył, że najpoważniejsze uszkodzenia mogą dotyczyć tkanek znajdujących się w pobliżu kości, ponieważ kości są najbardziej oporną na prąd częścią ciała, przez co energia pioruna może skoncentrować się w ich sąsiedztwie – czytamy w wyjaśnieniu.

Urazy neurologiczne i mięśniowe mogą wpływać na całe dalsze życie poszkodowanego. Osoby, u których doszło do uszkodzenia mięśni, są narażone na rozwój rabdomiolizy – stanu, w którym mięśnie zaczynają się rozpadać, uwalniając toksyczne białko do krwiobiegu, co może prowadzić do uszkodzenia nerek.

Kiedy ciało zostaje wystawione tylko na część energii pioruna, mogą wystąpić drobne oparzenia termiczne i uszkodzenia układu nerwowego. Możliwe jest również pęknięcie błon bębenkowych w uszach od huku fali dźwiękowej. Przeczytaj też: Udar cieplny u dziecka to nie żart. Koniecznie sprawdź, jak mu pomóc

Jednym z ciekawszych – choć raczej rzadkich – konsekwencji rażenia piorunem są charakterystyczne wzory na skórze poszkodowanego, tzw. figury Lichtenberga. Są to sinoczerwone lub bordowe, rozgałęziające się wzory, które przypominają liście paproci lub kwiaty. Tak naprawdę są to ślady przepływu prądu wzdłuż naczyń włosowatych. 

Figury Lichtenberga nie są oparzeniami, ale znamionami, powstałymi właśnie w wyniku uszkodzeń naczyń krwionośnych. Co ważne – nie pozostają na skórze na całe życie. Zwykle znikają po kilku dniach do kilku tygodni  –  wyjaśniono dalej.

Jeśli byłeś świadkiem rażenia piorunem, natychmiast wezwij pomoc, dzwoniąc pod numer alarmowy 112. O ile nie ma bezpośredniego zagrożenia (np. kolejnych wyładowań), możesz bezpiecznie podejść do poszkodowanego – osoba rażona piorunem nie przewodzi już prądu, więc jej dotknięcie jest bezpieczne – podkreślono w podsumowaniu.   (jmk)

Foto: Pixabay.com //
Źródło: MSN.com/pl