Nadwyżka finansowa w samorządach

Budżety wszystkich jednostek samorządu terytorialnego za pierwszy kwartał br. zamknęły się nadwyżką w kwocie 41,3 mld zł, przy planowanym przez samorządy w skali roku deficycie w wysokości 38,6 mln zł — poinformował resort finansów. Większej nadwyżki nie było w historii – wskazał serwis Businessinsider.com.pl.

Budżety jednostek samorządu terytorialnego w pierwszym kwartale 2025 r. odnotowały nadwyżkę 41,3 mld zł, najwyższą w historii - napisano.

Wydatki JST osiągnęły 98,7 mld zł, stanowiąc 19,8 proc. wydatków planowanych na cały rok, co oznacza wzrost o 10,1 proc. rok do roku - zaznaczono.

Dochody ogółem JST w tym okresie wyniosły 140 mld zł, co stanowiło 30,5 proc. planu rocznego i było wyższe o 23,6 proc. w porównaniu z pierwszym kwartałem 2024 r. - czytamy dalej.

"Nadwyżka budżetowa za pierwszy kwartał 2025 r. jest historycznie najwyższym wynikiem budżetowym JST po pierwszym kwartale (dla porównania po pierwszym kwartale 2024 r. nadwyżka budżetowa wyniosła 23,6 mld zł)" — wskazano w komunikacie resortu finansów.
 
"Za pierwszy kwartał 2025 r. jednostki samorządu terytorialnego osiągnęły dochody ogółem w łącznej kwocie 140 mld zł (tj. 30,5 proc. planu rocznego). Wykonane dochody ogółem za pierwszy kwartał 2025 r. były wyższe o 23,6 proc. w stosunku do wykonania po pierwszym kwartale 2024 r." — dodano.

Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że łączna kwota wydatków jednostek samorządu terytorialnego wyniosła 98,7 mld zł, co stanowiło 19,8 proc. kwoty wydatków planowanych. Kwota wydatków zrealizowanych ogółem po pierwszym kwartale była z kolei wyższa o 10,1 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego – zaznaczono w treści.

Coraz więcej Polaków przestaje płacić alimenty. Samorządy mają duży problem
Według danych za pierwszy kwartał 2025 r. wykonane dochody bieżące były wyższe niż wykonane wydatki bieżące o 44,6 mld zł, przy planowanej w skali roku nadwyżce bieżącej w wysokości 17,6 mld zł – wskazano.

"Tak dobrego wyniku bieżącego osiągniętego poprzez wysokie nadwyżki dochodów bieżących nad wydatkami bieżącymi po zakończeniu pierwszy kwartału od wielu lat samorządy nie odnotowywały. Pomimo tego, że 404 samorządy planują w swoich budżetach w skali roku deficyt bieżący na łączną kwotę 1,7 mld zł, to we wszystkich jednostkach wykonano po pierwszym kwartale 2025 r. nadwyżkę bieżącą" — napisano w komunikacie resortu finansów.
 
Zadłużenie w jednostkach samorządu terytorialnego po pierwszym kwartale 2025 r. wyniosło 108,9 mld zł i pozostało na stabilnym poziomie — podał resort finansów.

"Dług samorządów w relacji do planowanych dochodów ogółem wyniósł za pierwszy kwartał 2025 r. 23,7 proc. (dla porównania analogiczna relacja po pierwszy kwartał 2024 r. wyniosła 23,9 proc.)" — napisano w komunikacie.

"Powyższe wyniki wykonania budżetów JST po pierwszym kwartale 2025 r. są dobrym symptomem poprawiającej się sytuacji finansowej samorządu wynikającej przede wszystkim z efektów działania reformy wprowadzonej nową ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego" — dodano.

Nowy system zakłada, że dochody podatkowe będą głównym źródłem dochodów jednostek samorządu terytorialnego, natomiast subwencje z budżetu państwa będą miały charakter uzupełniający. Od stycznia 2025 r. dochody są liczone jako procent od dochodów podatników z terenu danej JST, co oznacza odejście od dotychczasowej zasady opartej na podatku należnym - zaznaczono.

Dzięki temu samorządy nie muszą obawiać się wpływu zmian podatkowych, takich jak wprowadzenie ulg, zwolnień czy podwyższania kwoty wolnej od podatku. Samorządy zyskały nie tylko większą część z PIT i CIT, ale także partycypują obecnie w podatku pobieranym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Resort finansów zapewniał, że każda jednostka samorządu zyska na nowym systemie co najmniej 4 proc. ale nie więcej niż 10 proc. w stosunku do dotychczasowego systemu dochodów- podano dalej.
 
Jak wynika z nowych przepisów, wysokość następujący procent udziału w PIT podatników zamieszkałych na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego:
gminy – 7,0 proc.
miasta na prawach powiatu – 8,6 proc.;
powiatu – 2,0 proc.;
województwa – 0,35 proc.

W  podsumowaniu wskazano, iż w odniesieniu do CIT wskaźniki te wynoszą odpowiednio:
gminy – 1,6 proc.;
miasta na prawach powiatu – 2,2 proc.;
powiatu – 1,7 proc.;
województwa – 2,3 proc.
 (jmk)

Foto: Pixabay.com //
Źródło: Businessinsider.com.pl